Trạng thái say điều hòa
Say điều hòa là mô tả trạng thái mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn nao trong người khi ở trong không gian sử dụng máy điều hòa nhiệt độ. Một số người còn cảm thấy khó thở, uể oải hoặc mất tập trung khi ngồi trong phòng lạnh quá lâu.
Mặc dù không phải là bệnh lý chính thức được ghi nhận trong y khoa, nhưng say điều hòa lại là hiện tượng phổ biến và gây ảnh hưởng rõ rệt đến sức khỏe, đặc biệt với những người có thể trạng yếu, huyết áp thấp, rối loạn tiền đình, trẻ em và người cao tuổi.
Tình trạng say điều hòa xuất phát từ việc cơ thể chưa kịp thích nghi với sự thay đổi nhanh chóng về nhiệt độ và độ ẩm. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:
- Khi bạn di chuyển từ môi trường nắng nóng ngoài trời vào phòng điều hòa lạnh, nhiệt độ cơ thể cần giảm nhanh để thích nghi. Việc này khiến mạch máu co lại, làm giảm lưu lượng máu lên não, từ đó dẫn đến choáng váng, đau đầu, buồn nôn.
- Ngược lại, khi rời khỏi không gian lạnh và bước ra môi trường nóng, mạch máu giãn nở nhanh khiến lưu lượng máu tăng đột ngột, tạo cảm giác mệt mỏi, nóng bừng mặt và mất cân bằng.
- Nếu ở trong không gian kín sử dụng điều hòa lâu mà không có luồng khí tươi từ bên ngoài, nồng độ oxy sẽ giảm, làm não thiếu oxy. Đây là lý do nhiều người cảm thấy ngột ngạt, chóng mặt hoặc thậm chí buồn ngủ kéo dài khi làm việc trong phòng lạnh.
- Điều hòa thường làm khô không khí, khiến niêm mạc mũi, cổ họng bị khô rát, dễ dẫn đến khó chịu, viêm hô hấp hoặc nhức đầu nhẹ.
- Những người có thể trạng yếu, tiền sử bệnh huyết áp, rối loạn tiền đình hoặc hô hấp sẽ dễ bị say điều hòa hơn người bình thường.
Phải làm sao khi bị say điều hòa?
1. Tạm thời rời khỏi không gian máy lạnh
Khi nhận thấy cơ thể có dấu hiệu choáng váng hoặc buồn nôn, việc đầu tiên bạn nên làm là ra khỏi phòng điều hòa để hít thở không khí thoáng đãng. Không gian tự nhiên với nhiệt độ ổn định sẽ giúp cơ thể dễ dàng lấy lại trạng thái cân bằng nhiệt độ, giảm cảm giác khó chịu.
2. Uống nước bù điện giải đúng cách
Mất nước và mất cân bằng điện giải là nguyên nhân khiến bạn cảm thấy uể oải, buồn nôn hoặc nhức đầu. Bạn có thể bổ sung nước bằng một số loại đồ uống như:
- Nước chanh ấm pha một chút muối
- Nước dừa tươi
- Nước lọc mát
Không nên uống nước đá lạnh vì có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
3. Dùng thuốc giảm đau khi cần thiết
Nếu bạn bị đau đầu, cảm giác nhức mỏi âm ỉ hoặc chóng mặt kéo dài, có thể cân nhắc sử dụng một liều nhỏ thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol. Tuy nhiên, cần sử dụng theo hướng dẫn, tránh tự ý dùng quá liều.
4. Theo dõi tình trạng trong 24 giờ
Thông thường, tình trạng say điều hòa sẽ giảm dần sau vài giờ nghỉ ngơi. Tuy nhiên, nếu sau 24 giờ mà bạn vẫn cảm thấy không khá hơn hoặc xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng như sốt cao không hạ, co giật, ngất xỉu hoặc rối loạn ý thức thì bạn nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị chuyên sâu, tránh để kéo dài gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
Những mẹo giúp bạn hạn chế tình trạng say điều hòa
1. Cài đặt nhiệt độ điều hòa phù hợp
Một trong những nguyên nhân khiến cơ thể phản ứng tiêu cực là do sự chênh lệch nhiệt độ quá lớn giữa bên ngoài và không gian có điều hòa. Nhiệt độ lý tưởng để tránh bị sốc nhiệt và say là từ 24 – 26 độ C, với độ ẩm ở mức 40 – 60%.
Đồng thời, nếu bạn vừa sửa chữa điện lạnh hoặc thay mới máy điều hòa, đừng quên kiểm tra lại các chế độ gió và cảm biến nhiệt độ. Việc cài đặt sai chế độ cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt với người có cơ địa nhạy cảm.
2. Tránh thay đổi môi trường đột ngột
Việc bước ngay từ nắng gắt ngoài trời vào phòng lạnh khiến cơ thể không kịp thích nghi, dễ gây say điều hòa. Bạn nên:
- Nghỉ ở nơi trong phòng hoặc những nơi râm mát trước khi bật điều hòa.
- Uống nước để làm dịu thân nhiệt.
- Khi ra ngoài từ phòng điều hòa, hãy uống nước ấm để giữ nhiệt độ cơ thể ổn định hơn.
Thói quen nhỏ này giúp giảm đáng kể cảm giác mệt mỏi, khó chịu khi thay đổi môi trường.
3. Uống đủ nước mỗi ngày
Không khí điều hòa thường khiến da và niêm mạc khô, dẫn đến mất nước mà bạn không nhận ra. Hãy đảm bảo uống đủ 1.5–2 lít nước/ngày. Ngoài nước lọc, bạn có thể bổ sung bằng nước chanh ấm, nước dừa hoặc nước điện giải tự nhiên để duy trì độ ẩm bên trong cơ thể và giảm nguy cơ say điều hòa.
4. Tăng cường dinh dưỡng, nâng cao miễn dịch
Một cơ thể khỏe mạnh sẽ dễ dàng thích nghi với thay đổi môi trường. Bởi vậy, bạn có thể bổ sung thực phẩm giàu:
- Vitamin C, E giúp chống oxy hóa, bảo vệ tế bào.
- Kẽm, sắt để hỗ trợ lưu thông máu và tăng cường đề kháng.
- Chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất không chỉ giúp bạn giảm triệu chứng say điều hòa, mà còn hạn chế mắc các bệnh về hô hấp khi ở trong phòng lạnh quá lâu.
5. Vệ sinh điều hòa và bảo dưỡng định kỳ
Điều hòa lâu ngày không được vệ sinh sẽ tích tụ bụi bẩn, vi khuẩn trong dàn lạnh và lưới lọc. Đây là nguyên nhân khiến không khí trở nên ngột ngạt, gây dị ứng và tăng nguy cơ say điều hòa, đặc biệt ở trẻ em và người lớn tuổi.
Do đó, bạn nên:
- Vệ sinh định kỳ.
- Bảo hành điều hòa đúng hạn để đảm bảo hiệu suất và chất lượng hoạt động.
- Nếu phát hiện mùi lạ, điều hòa không mát, nên liên hệ đơn vị sửa chữa điện lạnh uy tín để kiểm tra và xử lý kịp thời.
Nếu bạn đang sinh sống tại thủ đô, có liên hệ dịch vụ sửa chữa điện lạnh tại Hà Nội, chuyên bảo hành điều hòa Daikin, bảo hành điều hòa Electrolux và các dòng điều hòa phổ biến khác trên thị trường qua số 0904 77 44 55 với đội ngũ kỹ thuật viên chuyên nghiệp, hỗ trợ tận nhà nhanh chóng, giá hợp lý.
